Tijdens deze bijeenkomst rondom de mogelijkheden voor windenergie in polder Reijerscop is er aandacht voor lokaal eigenaarschap, opbrengsten en compensatie. Het is voor de inwoners van Reijerscop en iedereen die daarover wil meedenken de 3e thema-avond in de reeks die de gemeente hierover organiseert.

Deze avond staan financiële aspecten centraal

In eerdere besluiten heeft de gemeente al een aantal ambities vastgelegd rondom financiering. Zo is het doel om buurtbewoners voor minimaal 50% mede-eigenaar te laten zijn, en dat mag ook 100% zijn. En in brede zin moet de gehele Woerdense samenleving profiteren. Er wordt gezocht naar sociale grondvergoedingen voor de betrokken grondeigenaren.
De avond in H2O in Harmelen is goed bezocht: bijna alle 80 beschikbare stoelen zijn bezet. De uitkomsten van thema-avond II rondom aantallen en locaties, niveaus van geluid en berekende slagschaduw zijn achter in de zaal uitgestald en trekken veel bekijks.
De eerste spreker is wethouder Jelmer Vierstra die het proces toelicht en ook aankondigt dat er naast inloopsessies en gesprekken, er op 22 april nog een extra 4e thema-avond komt. Op die avond wordt het concept-toetsingskader gepresenteerd en kan daarop gereageerd worden. Het toetsingskader wordt daarna aan de gemeenteraad gestuurd voor de vaststelling. Met de vastgestelde kaders in de hand kan de gemeente daarna de vergunningsaanvragen beoordelen en met de initiatiefnemers het gesprek aangaan. Het initiatief om het park te gaan realiseren is voor iedereen vrij. Hierom was Woerden Energie deze avond ook niet uitgenodigd; er worden geen partijen hierin voorgetrokken. De presentaties van vandaag en alle eerdere avonden is terug te vinden op denkmee.woerden.nl.
Daarna is het de beurt aan Sophie Schut van Energie van Utrecht. Zij legt uit hoe lokaal eigendom en financiële participatie er uit kan zien. Anders dan bij bijvoorbeeld een lening/obligatie met vaste rente, betekent eigenaarschap ook inspraak en naast het meedelen in opbrengsten en ook het samenlopen van risico’s. Een goed werkbare vorm om dit vorm te geven is middels een coöperatie. Deze structuur heeft belangrijke kenmerken zoals openheid, laagdrempelig lidmaatschap, onafhankelijkheid en democratische besluitvorming en dat past hier bij uitstek bij. Woerden Energie voldoet hier ook aan als lid van EvU en kan hier een rol spelen.

BetuweWind als succesvol voorbeeld

Gerlach Velthoven brengt daarna een inspirerend verhaal hoe in de Betuwe is omgegaan destijds met eigenaarschap en hoe daar de opbrengsten waren. De timing daar was ideaal met realisatie in 2020 en met de hoge prijzen van de laatste jaren is daar veel geld verdiend. Voor de eigenaren betekende het hoogste afgesproken rendement (10% per jaar, naast de periodieke terugbetalingen), en ook het duurzaamheidsfonds heeft daardoor de wind meegekregen. Er zijn initiatieven en steun voor bijvoorbeeld groene innovaties, educatie en bescherming van weidevogels, een voedselbos, zonnevelden en laadpleinen.
Vanuit zijn antwoorden op vragen uit het publiek komt naar voren dat voor windmolens de fase tot aan de vergunning het meest risicovol is. BetuweWind heeft dit gestimuleerd door dit eerste risicokapitaal extra te belonen voor omwonenden die al vroeg meedoen. Gerlach gaat ook in op een vraag over geluidsoverlast, zoals bij de excursie onlangs naar Meeden en de ervaringen daar. Hij wist uit zijn ervaring toe te lichten dat daar de turbines ‘stuk’ zijn. En dat door toen nog ontbrekende wetgeving niemand de handschoen oppakt om kosten te maken voor reparatie. Dat is nu anders, en de normen en verplichtingen van fabrikanten en bouwers zijn aangescherpt waardoor die hinder nu niet meer voorkomt (en zowel, er een herstelverplichting is).
Als laatste is het aan Hans van Erk van SAOZ om toe te lichten wat mogelijkheden zijn om schade te claimen van de windmolens. Hij legt uit dat dit nu ‘nadeelcompensatie’ heet, via de gemeente loopt en voor iedereen openstaat tot 5 jaar na vergunningverlening. Wel zijn er wettelijke kaders waarmee bepaald wordt of en hoeveel nadeel er is. Het is aan de gemeente om de schade bij de initiatiefnemer(s) te verhalen. Uiteindelijk is er een forfait van 4% wat op een uitkering in mindering gebracht wordt. Na afloop worden er vragen gesteld.

WE is op de bijeenkomst diverse keren genoemd

WE is als coöperatie een interessante partij mede vanwege de leden en de lokale inbedding die er al is, en de ervaring die WE al heeft met eerdere energieprojecten. Lokaal eigendom betekent veel voor de inwoners die mede-eigenaar kunnen worden van de windmolens en WE streeft naar zoveel mogelijk lokaal eigendom. Op deze manier kunnen we ook zorgen voor een zo’n laag mogelijke stroomprijs omdat het geld niet wegvloeit naar vaak buitenlandse ondernemingen. Dat wat we lokaal opwekken kunnen we ook lokaal afzetten, zodat we een concurrerende prijs kunnen bieden.

Martien Kok
Woerden Energie